Waluty cyfrowe zyskały na popularności w ciągu ostatnich kilku lat, ponieważ kryptowaluty, takie jak Bitcoin, weszły do głównego nurtu i zawładnęły wyobraźnią milionów ludzi.
Ten wzrost zwrócił również uwagę światowych banków centralnych, ponieważ rosną obawy, że waluty krajowe mogą zostać osłabione przez ich wzrost.
W odpowiedzi na te obawy banki centralne na całym świecie badają praktyczne możliwości tworzenia własnych walut cyfrowych.
Według MFW prawie 100 krajów aktywnie ocenia cyfrowe waluty banków centralnych (CBDC), a niektóre już zaczęły je wprowadzać.
Czym są cyfrowe waluty banku centralnego?
CBDC to zasadniczo elektroniczna gotówka. Podobnie jak tradycyjne waluty fiducjarne, daje posiadaczom bezpośrednie roszczenie do banku centralnego i umożliwia firmom i osobom prywatnym dokonywanie płatności i przelewów elektronicznych.
Pomaga to wyeliminować ryzyko dla konsumenta, takie jak upadek banku komercyjnego, i tworzy bezpośrednie połączenie między konsumentami a bankiem centralnym.
Rosnąca popularność kryptowalut sprawiła, że banki centralne obawiały się utraty kontroli nad podażą pieniądza i systemów płatności. Rozprzestrzenianie się form płatności nienadzorowanych przez żaden organ centralny lub publiczny może osłabić kontrolę banków centralnych nad podażą pieniądza i stabilność gospodarczą.
Idea CBDC wywodzi się z kryptowalut, takich jak Bitcoin czy Ethereum. Są jednak różnice. Krypty są nieuregulowane i zdecentralizowane. Są zmienne, ponieważ ich wartość opiera się na inwestorach, wykorzystaniu i spekulacjach. Tę zmienność widać w wahaniach wartości Bitcoina w ciągu ostatnich 12 miesięcy. Wartość CBDC jest powiązana z walutą kraju i są zaprojektowane tak, aby były bardziej stabilne i bezpieczne.
Sieciowe zasoby elektroniczne są wykorzystywane zarówno przez kryptowaluty, jak i CBDC do tworzenia, śledzenia i walidacji transakcji. Jednak wiele CBDC posiada centralną bazę danych kontrolowaną przez bank centralny, który wydaje niepowtarzalny numer seryjny każdej wyemitowanej „e-moneta” w celu jej identyfikacji.
„Historia pieniądza wkracza w nowy rozdział” – powiedziała Kristalina Georgieva, dyrektor zarządzająca MFW, w przemówieniu do Atlantic Council w tym tygodniu.
„Kraje starają się zachować kluczowe aspekty swoich tradycyjnych systemów monetarnych i finansowych, jednocześnie eksperymentując z nowymi cyfrowymi formami pieniądza”.
Oto lista krajów, które już wprowadziły swoje własne waluty cyfrowe, oraz niektórych z tych, które są na zakręcie.
Kraje, w których wprowadzono CBDC:
Bahamy
Sand Dollar został wyemitowany przez Bank Centralny Bahamów w październiku 2020 r. Był to pierwszy ogólnokrajowy CBDC na świecie.
Na Bahamach część ludności nie ma dostępu do usług finansowych, ponieważ dla podmiotów komercyjnych nie opłaca się działać we wszystkich obszarach, częściowo ze względu na położenie geograficzne kraju, który jest podzielony na wiele różnych wysp.
W rezultacie szacuje się, że 20 procent populacji nie ma konta w banku. Mamy nadzieję, że Sand Dollar może przyczynić się do poprawy integracji finansowej i wzmocnienia ochrony przed praniem pieniędzy i nielegalną działalnością gospodarczą.
Nigeria
Nigeria stała się pierwszym krajem w Afryce, który uruchomił CBDC w październiku ubiegłego roku. eNaira jest przechowywana w cyfrowym portfelu i może być używana do płatności zbliżeniowych w sklepach, a także do przesyłania pieniędzy.
Do końca stycznia 2021 r. portfel eNaira otrzymał prawie 700 000 pobrań.
Populacja Nigerii wynosi około 219 milionów. Według nigeryjskiego serwisu medialnego Stears Business 90 proc. Nigeryjczyków ma telefony komórkowe, ale tylko 10-20 proc. używa smartfona, który jest potrzebny do korzystania z eNaira.
Aby uzyskać dostęp do urządzenia eNaira, użytkownik musi również posiadać krajowy numer identyfikacyjny (NIN). Doprowadziło to do krytyki. Zwolennicy CBDC twierdzą, że mają dotrzeć do osób, które nie mają konta bankowego. Krytycy twierdzą jednak, że osoby bez kont bankowych będą się pokrywać z tymi bez numeru NIN lub smartfona.
Wschodniokaraibska Unia Walutowa
Kraje Unii Wschodniokaraibskiej stworzyły własną formę waluty cyfrowej , która ma pomóc przyspieszyć transakcje i obsługiwać ludzi bez kont bankowych.
Siedem zaangażowanych krajów to Antigua i Barbuda, Dominika, Grenada, Montserrat, Saint Kitts i Nevis, Saint Lucia oraz Saint Vincent i Grenadyny.
Anguilla była jedynym krajem w związku, który zrezygnował.
Wschodniokaraibski Bank Centralny powiedział, że „DCash” jest pierwszą taką walutą opartą na blockchain wprowadzoną przez jakąkolwiek ze światowych unii walutowych, chociaż niektóre poszczególne narody mają podobne istniejące systemy.
System pozwala użytkownikom nawet bez konta bankowego – ale ze smartfonem – korzystać z pobranej aplikacji i dokonywać płatności za pomocą kodu QR. Osoby bez kont bankowych udałyby się do uprzednio zatwierdzonego agenta lub niebankowej instytucji finansowej, która zweryfikuje dane osoby, a następnie zatwierdzi portfel DCash.
Kraje, które testują CBDC w projektach pilotażowych
Szwecja
Szwecja przeprowadza testy waluty cyfrowej, którą nazwano e-koroną. Istnieją plany przejścia testów z symulowanych uczestników do środowiska testowego z uczestnikami zewnętrznymi.
Szwedzki Riksbank opracował dowód koncepcji i bada konsekwencje technologiczne i polityczne CBDC.
Jednym z kluczowych celów projektu jest zapewnienie szerokiego dostępu do e-korony w przyszłości. Chce chronić osoby starsze i osoby z pewnymi niepełnosprawnościami, aby nie dotknęły ich negatywne skutki w społeczeństwie bezgotówkowym.
Chiny
Chiny stały się pierwszą na świecie dużą gospodarką, która pilotowała walutę cyfrową w kwietniu 2020 r. Ludowy Bank Chin dąży do powszechnego wykorzystania krajowego e-CNY, czyli juana cyfrowego, w 2022 r.
Według MFW ma obecnie ponad sto milionów użytkowników indywidualnych i miliardy juanów w transakcjach.
Kraj ten obecnie zapewnia usługi płatności w juanach dla odwiedzających Zimowe Igrzyska Olimpijskie w Pekinie, które rozpoczęły się w zeszłym tygodniu. Odwiedzający mogą pobrać aplikację cyfrowego portfela juanów lub przechowywać pieniądze na fizycznej karcie.
Jamajka
Premier Jamajki Andrew Holness potwierdził, że Bank of Jamaica wprowadzi cyfrowego dolara jamajskiego w 2022 roku, po udanym programie pilotażowym w zeszłym roku.
„Będzie to służyć jako podstawa architektury płatności cyfrowych na Jamajce i ułatwi większą integrację finansową, zwiększy szybkość transakcji przy jednoczesnym obniżeniu kosztów bankowości dla Jamajczyków” – powiedział w czwartek.
W ramach projektu testowego wybito walutę cyfrową o wartości 230 mln J$ (1,28 mln EUR). 57 klientów przeprowadzało transakcje „osoba do osoby”, wpłaty i wypłaty, w tym transakcje z małymi przedsiębiorstwami, takimi jak lokalny jubiler rzemieślniczy.
Ukraina
Narodowy Bank Ukrainy od 2016 roku bada możliwość emisji krajowej waluty cyfrowej.
Teraz kraj przygotowuje pilotażowy test własnego CBDC.
Zbliżający się program pilotażowy „będzie służyć jako technologiczna podstawa do emisji pieniądza elektronicznego i będzie kolejnym kluczowym krokiem w kierunku rozwoju innowacji w zakresie infrastruktury płatniczej i finansowej na Ukrainie” – powiedział w oświadczeniu wiceminister transformacji cyfrowej Ukrainy Ołeksandr Borniakow.
Kraje, w których CBDC są w fazie rozwoju
Indie
Rząd ogłosił w zeszłym tygodniu, że Indie mają wprowadzić do przyszłego roku walutę cyfrową wspieraną przez państwo.
„Cyfrowa rupia” będzie oparta na technologii blockchain i ma być uruchomiona do końca marca 2023 r. Będzie wspierana przez Bank Rezerw Indii.
Indyjski minister finansów Nirmala Sitharaman powiedział, że waluta cyfrowa zapewni „duży impuls” dla gospodarki cyfrowej, a także doprowadzi do wydajniejszego i mniej kosztownego systemu zarządzania walutami.
strefa euro
Europejski Bank Centralny (EBC) ogłosił w lipcu ubiegłego roku, że aktywnie pracuje nad stworzeniem cyfrowej wersji euro.
„Nasza praca ma na celu zapewnienie, aby w erze cyfrowej obywatele i firmy nadal mieli dostęp do najbezpieczniejszej formy pieniądza, pieniądza banku centralnego” – powiedziała wówczas prezes EBC Christine Lagarde.
Jako depozytariusz waluty, EBC uważnie obserwował wzrost prywatnych kryptowalut, takich jak Bitcoin, ponieważ pandemia COVID-19 przyspiesza odchodzenie od gotówki.
Komisja Europejska ogłosiła w środę, że projekt ustawy o cyfrowym euro zostanie zaproponowany w 2023 roku.
EBC będzie w międzyczasie kontynuował prace nad rozwojem swojego cyfrowego euro.
Źródło: euronews.com